Baltic Air Policing: 20 jaar en 92 scrambles later
Na de Russische inval in Oekraïne werden we er weer aan herinnerd hoe belangrijk het is om Europa, en meer bepaald onze burgers, te beschermen. De Baltische staten grenzen aan Rusland en hebben geen eigen luchtverdediging. Dat maakt hun situatie precair. Samen met Frankrijk was België de afgelopen maanden van permanentie in Litouwen.
In 2004 worden de Baltische staten lid van de NAVO. België stuurt als eerste land luchtsteun. Dat jaar ontplooien vier F-16 gevechtsvliegtuigen en een honderdtal personeelsleden voor drie maanden naar Šiauliai te Litouwen. Sindsdien zijn we zeven keer ter plekke geweest voor BAP.
(Hoover over de tijdlijn voor meer info.)
QRA
Baltic Air Policing is een puur defensieve en ontradende missie waarbij we de QRA van de Baltische Staten uitvoeren. We gaan exact hetzelfde te werk als in België: wanneer we van Quick Reaction Alert zijn, staan er permanent twee toestellen klaar om binnen de 10 à 15 minuten op te stijgen.
Wanneer een vliegtuig zonder toestemming, identificatie of radiocontact het Baltisch luchtruim binnenvliegt, stijgen ze op om dat toestel naar buiten te escorteren. Op deze manier tonen we dat we altijd paraat staan om het gebied te beschermen.
Deze keer heeft België 19 scrambles gevlogen.
De meeste inbreuken vinden, gezien de vliegroute tussen de Russische regio’s Kaliningrad en Sint-Petersburg, plaats in het Baltisch luchtruim boven de Oostzee.
Wat is er in die 20 jaar veranderd?
In het begin werd er naast de QRA niet gevlogen, nu worden er dagelijks twee trainingsscrambles gepland. Eens in de lucht, doen ze een normale trainingsvlucht. Vaak oefenen ze Close Air Support in samenwerking met troepen op de grond. “De dagen vliegen daardoor sneller voorbij,” vindt adjudant Paul G. Hij was ook mee bij de eerste zending in 2004 en kan een duidelijke vergelijking maken tussen toen en nu.
De bevolking is het ondertussen gewend om in contact te komen met de Belgische militairen en ze zijn zich ook bewust van de noodzaak van de missie. “Het is nu niet meer zo onveilig voor ons om op straat te komen. We moeten natuurlijk opletten, maar dat moet je in Brussel ook doen”, legt Paul uit. “20 jaar geleden was de bevolking veel armer. Ze wisten dat wij uit een rijker land kwamen, waardoor de kans op overvallen groot was.”
Ook intern merkt Paul enkele veranderingen op. “De communicatie verloopt nu opener dan toen. We zijn nu allemaal op de hoogte van alles en dat werkt fijner”, vult hij aan. De onderlinge band tussen collega’s buiten het werk lijkt onveranderd: “Tijdens een zending leer je elkaar beter kennen. Je babbelt met diensten waar je voorheen nooit mee in contact kwam.” Er zitten veel verschillende eenheden samen op de basis in Šiauliai: van de Medische Dienst of de Meteo Wing tot de 2de Wing. “Met de Militaire Politie heb ik nu bijvoorbeeld een goede band opgebouwd. Dat gaat mij wel bijblijven”, knikt Paul.
Uitdaging
“20 jaar geleden was de runway nog niet vernieuwd en in een slechte staat”, gaat Paul verder. “Door de trillingen konden de piloten hun voeten amper op de pedalen houden. Het voorste landingsgestel raakte hier snel door beschadigd.”
“Dit jaar vallen de pannes goed mee”, vult de communicatieverantwoordelijke Nico aan. “De bakken doen het goed! Onze grootste uitdaging is om een goede trainingswaarde te geven aan de piloten en te allen tijde klaar te staan voor de QRA.”
29 maart was het exact 20 jaar geleden dat België voor de eerste keer voor Baltic Air Policing neerstreek in de Baltische staat Litouwen. Gisteren nam Spanje de QRA al over met acht F-18’s en vandaag zijn onze vier F-16’s terug in KeeBee geland.
Foto's
